*Έλσα Μπάρδα - Κλινικός Ψυχολόγος - Αναλύτρια Συμπεριφοράς
Ποια τα αίτια που την καταδικάζουν; Με ποιο τρόπο μπορεί να επιβιώσει η σχέση από απόσταση;
Η σχέση από απόσταση είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο στην εποχή μας. Έρωτες του καλοκαιριού, που ξεκινάνε ένα ρομαντικό βράδυ σε παραλία ελληνικού νησιού και εξελίσσονται σε σχέση… Γνωριμίες μέσω social media που καταλήγουν σε ρομάντζο. Φοιτητικοί έρωτες που διατηρούνται, όταν οι δρόμοι χωρίζουν. Συμβατικά ζευγάρια σε σχέση ή σε γάμο, δεδομένων συνθηκών όπως η εύρεση εργασίας ή η φύση της εργασίας, όταν περιλαμβάνει πολλά ταξίδια σε μια άλλη πόλη ή χώρα, που τους αναγκάζουν να μένουν χωριστά για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Σε μια άλλη εποχή η σχέση από απόσταση μπορεί να φάνταζε ως μια σχέση καταδικασμένη και μη ρεαλιστική. Στη σημερινή εποχή όμως έχουμε στη διάθεσή μας μεταφορικά μέσα ανώτερης τεχνολογίας, π.χ. το αεροπλάνο και σύγχρονα μέσα τηλεπικοινωνίας -κινητή τηλεφωνία με εικόνα και ήχο, pc, tablet… Το Ίντερνετ έκανε την απόσταση να μοιάζει αμελητέα.
Για την κοινή γνώμη, η σχέση από απόσταση έχει προκαθορισμένη πορεία, εν ολίγοις έχει ημερομηνία λήξης. Ένα είναι σίγουρο: το ζευγάρι έρχεται αντιμέτωπο με πολλές προκλήσεις. Υπάρχουν όμως ζευγάρια που έκαναν τη διαφορά, διότι άντεξαν στην απόσταση και επισφράγισαν τη σχέση τους με γάμο. Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι η σχέση από απόσταση είναι πολύ πιο δυνατή συγκριτικά με τη συμβατική συμβίωση και το ζευγάρι είναι αποφασισμένο να διατηρήσει την επαφή. Η έλλειψη της καθημερινής τριβής βοηθά στην ποιότητα της επικοινωνίας, ώστε οι συζητήσεις εμβαθύνουν, με αποτέλεσμα το ζευγάρι να δένεται συναισθηματικά.
Πρόκληση/Απόσταση
Για τα ζευγάρια που ξεκινάνε εξ αρχής τη σχέση από απόσταση, ο μεγαλύτερος κίνδυνος, που ενδεχομένως να υπονομεύσει την εξέλιξη της σχέσης, είναι ο φόβος και η αρνητική προδιάθεση. Στην αρχή κυριαρχεί ο ενθουσιασμός και η αρνητική αντίληψη δεν εκδηλώνεται. Στα πρώτα «συννεφάκια» της σχέσης η αρνητική στάση εκφράζεται με έλλειψη προσπάθειας στο να διατηρηθεί η επαφή.
Ένας άλλος παράγοντας που ίσως καταδικάσει τη σχέση είναι η λογική «βλέποντας πράττω». Τέτοιο σκεπτικό καλλιεργεί κλίμα ανασφάλειας, καταδικάζοντας οποιαδήποτε ερωτική σχέση. Το αποτέλεσμα είναι αυτός/αυτή που σκέφτεται έτσι, να είναι διαρκώς σε μια κατάσταση άμυνας, ψάχνοντας να βρει ψεγάδι στο/στη σύντροφό του, ώστε να προστατευτεί από μια πιθανή απογοήτευση. Συνήθως μια τέτοια εγωιστική στάση του τύπου «δώσε για να πάρεις» βάζει ένα τείχος ανάμεσα στο ζευγάρι και σε οποιαδήποτε μορφή ανιδιοτελούς συναισθηματικής επένδυσης.
Και η πίτα ολόκληρη και ο σκύλος χορτάτος
Ένας ακόμα καταλυτικός αρνητικός παράγοντας είναι ότι η φυσική συνεύρεση με το/τη σύντροφο προϋποθέτει οικονομικό κόστος μετακίνησης και δεν είναι πάντα τόσο εφικτή. Σε περίπτωση που το ζευγάρι έχει οικονομική αυτοτέλεια, τότε έρχεται αντιμέτωπο με τη χρονική διαθεσιμότητα -δηλαδή να μπορεί κάποιος να λείψει από τη δουλειά του. Εδώ τίθεται το θέμα ποιος θα αφήσει το βόλεμά του και θα αναλάβει τον πιο συχνό ρόλο του ταξιδιώτη. Οπότε δεν τίθεται θέμα απόστασης, αλλά ισορροπίας στη σχέση του «παίρνω και δίνω».
Θύματα συγκυριών
Τα καλά νέα είναι ότι τα ζευγάρια που λόγω συνθηκών αναγκάζονται να μένουν σε διαφορετικές πόλεις/χώρες σίγουρα δεν κινδυνεύουν να βαρεθούν ο ένας τον άλλον. Η απόσταση σε αυτή την περίπτωση μπορεί να λειτουργήσει και αναζωογονητικά, διότι θα αναθερμάνει τη σχέση, καθώς η λαχτάρα της προσμονής να αντικρίσει κάποιος «face 2 face» το άλλο του μισό δημιουργεί μαγεία. Από την άλλη, για ένα παντρεμένο ζευγάρι που είναι χρόνια μαζί, η απόσταση θα δοκιμάσει τις αντοχές τους από κοινού και, αν όντως υπάρχει αγάπη, θα αποτελέσει την αφορμή για να ανακαλύψει ξανά από την αρχή ο ένας τον άλλο. Τα κακά νέα είναι ότι η έλλειψη μοιράσματος στα απλά και καθημερινά πράγματα, όπως το να επιστρέψει κάποιος σπίτι μετά από μια πιεστική ημέρα στη δουλειά και ο/η σύντροφος να είναι εκεί, για να τον/την χαλαρώσει, φαντάζουν τόσο δύσκολα. Η καθημερινή φυσική απουσία του/της συντρόφου στο πέρασμα του χρόνου κουράζει και εξαντλεί τα συναισθηματικά αποθέματα
Το τρίτο πρόσωπο
Όταν η αναμονή για μια συνάντηση είναι μεγάλη και ο χρόνος που περνάει μαζί το ζευγάρι είναι μικρός, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα να μοιραστούν τα παράπονα που έχουν ο ένας από τον άλλον. Μια αγκαλιά και ένα φιλί αρκούν, για να ξεχάσουν και οι δυο πλευρές οτιδήποτε τους θυμώνει. Όταν απομακρύνονται λόγω απόστασης τα προβλήματα βγαίνουν πάλι στην επιφάνεια. Η οικειότητα και η εμπιστοσύνη ξεθωριάζουν και στη θέση τους φωλιάζει η ανασφάλεια. Στην πορεία τα τηλεφωνήματα σταδιακά αραιώνουν..
Όλη αυτή η ατμόσφαιρα αποξενώνει το ζευγάρι και προετοιμάζει το έδαφος για να εισβάλει το τρίτο πρόσωπο. Αξίζει να σημειωθεί ότι τις περισσότερες φορές το τρίτο άτομο έχει γνώση της συγκεκριμένης σχέσης, αλλά δεν διστάζει να διεκδικήσει. Πολλές είναι οι περιπτώσεις που το τρίτο πρόσωπο προσπαθεί να εκθέσει το φλερτ του με άκρως μεθοδευμένο τρόπο, έτσι ώστε να κλονιστεί η εμπιστοσύνη ανάμεσα στο ζευγάρι. Ακολουθεί η ζήλια, τα νεύρα, ο θυμός. Παρορμητικές και αντιδραστικές συμπεριφορές θυμίζουν παιχνίδι πινγκ-πονγκ, που στοχεύει στο ποιος θα πληγώσει τον άλλον πιο πολύ. Γι' αυτό το λόγο πολλά ζευγάρια από απόσταση χωρίζουν για ασήμαντες αφορμές, χωρίς να προσπαθούν να αντικρίσουν τα πραγματικά αίτια που τους έφτασαν σε αδιέξοδο. Μερίδιο ευθυνών έχουν και οι δυο.
Υπάρχουν αυτές οι περιπτώσεις ζευγαριών που, ενώ έχουν εξαιρετική σχέση από μακριά, με το που αποφασίσουν να μείνουν μαζί στην ίδια πόλη -ακόμα και στο ίδιο σπίτι- χωρίζουν από τον πρώτο μήνα.
Και μαζί και χώρια
Αν και γλυκόπικρη η αίσθηση της σχέσης από απόσταση, κάποιοι άνθρωποι κατ' εξακολούθηση επιλέγουν τέτοιου τύπου σχέσεις και αυτό θα πρέπει να προβληματίσει τους ίδιους. Μια σχέση από απόσταση υφίσταται, διότι το συναίσθημα του πραγματικού έρωτα ξεπερνά τη λογική της απόστασης. Όταν κάποιος ασυνείδητα επιλέγει συνεχώς ανθρώπους που μένουν σε μια άλλη πόλη/χώρα, είναι πιθανό να έχει φόβο δέσμευσης, γι' αυτό και προτιμάει τη σχέση από απόσταση, καθώς δεν βιώνει τη σχέση ως απειλή της ανεξαρτησίας του/της. Τα θετικά στοιχεία της σχέσης από απόσταση είναι ότι δεν περιορίζει κάποιον από το να έχει απόλυτη ελευθερία να βγαίνει με τους/τις φίλους/φίλες του/της, ακόμα και με το αντίθετο φύλο, χωρίς να ελέγχεται -δηλαδή όλα τα καλά ενός single, ενώ παράλληλα εξασφαλίζει τη συναισθηματική κάλυψη, έστω και αν αυτή είναι τηλεφωνική επικοινωνία ή συζήτηση μέσω Skype...
Οδηγός επιβίωσης για ερωτευμένους σε σχέση από απόσταση
• Ξεκαθαρίστε μέσα σας αν είναι έρωτας ή ενθουσιασμός.
• Θετική στάση. Η εμπιστοσύνη είναι το ήμισυ του παντός - Η αμφισβήτηση οδηγεί σε παρανοϊκή ζήλια.
• Πείτε όχι σε εφήμερους πειρασμούς - Η απόσταση δεν χρυσώνει το χάπι για τον απατημένο.
• Παραδεχτείτε τα λάθη σας: ο εγωισμός δεν έχει θέση σε μια σχέση που ήδη παλεύει να κρατηθεί από κάπου.
• Σωστή επικοινωνία: Η πιο δυνατή αλληλεπίδραση ανάμεσα στους ανθρώπους γίνεται μέσω της βλεμματικής επαφής, γι' αυτό η καθημερινή επαφή μέσω web κάμερας μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τη σχέση σας και να σας φέρει πιο κοντά. Βγείτε στο μπαλκόνι με το tablet σας και απολαύστε την πανσέληνο μαζί με το/τη σύντροφό σας. Το καθημερινό μοίρασμα στιγμών χτίζει κλίμα ασφάλειας. Καθιερώστε μια ρουτίνα στην επικοινωνία σας, όπως ένα καληνύχτα πριν κοιμηθείτε.
• Σχεδιάστε την επομένη συνάντησή σας. Κάντε όνειρα για το κοινό σας μέλλον ως ζευγάρι, αντιμετωπίστε την απόσταση ως μια μεταβατική συνθήκη, συζητώντας να βρείτε λύσεις, που θα σας φέρουν κοντά για πάντα.
Κάποιοι έρωτες είναι τόσο δυνατοί που ο χρόνος μετρά αντίστροφα, το ζευγάρι ζει για εκείνη τη μαγική στιγμή που θα βρεθούν ξανά μαζί….
Όταν νιώθετε τα συναισθήματά σας να ξεπερνάνε τη λογική της απόστασης, τότε αξίζει η προσπάθεια…
- Twitter: https://twitter.com/elsa_barda
- email.
*Η Ελσα Μπάρδα έχει βασικό πτυχίο ψυχολογίας (BSc Honours), μετεκπαίδευση πρώτο μάστερ στην Κλινική Ψυχολογία (MSc Clin. Psy.) και δεύτερο μάστερ στην Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς MSc (MSc ABA ). Η εκπαίδευση και μετεκπαίδευσή της έγινε στη Μ. Βρετανία. Έχει αναγνώριση πτυχίων από το ΔΟΑΤΑΠ και αδεία ασκήσεως επαγγέλματος ψυχολόγου.